درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی

مقاله درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی در 17 صفحه ورد قابل ویرایش

درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی

مقدمه:

انقلاب اسلامی ایران كه در 22 بهمن ماه 1357 با پیروزی بر رژیم پهلوی و تلاشی حكومت شاهنشاهی و ارد مرحلة جدیدی از زندگی خود گردید، دارای یك سابقة 15 ساله و نزدیك یك به یكصد سال تجربه مبارزاتی می‌باشد با پایان یافتن سال 1340 و فوت مرحوم آیت‌ا… العظمی بروجردی و آیت ا… كاشانی و تلفیق زعامت «سیاسی و مذهبی» در نزد امام خمینی نطفة انقلاب اسلامی ایران منعقد شد. ولی بررسی انقلاب اسلامی ایران از تاریخ یاد شده نگاهی مقطعی به روندی است كه در آخرین فراز خود. اسلام را بعنوان رهنمودی جامع و مانع در پیشبرد حركتهای مختلف جامعه شاهد است. از اینرو كمترین تارخی كه باید به عقب برگشت تا دستمایه‌های تجربی این مهم را در حد توان و حوصله مورد مداقه قرار داد چندین نزدیك به یكصد سال را در بر می‌گیرد.

الف) بررسی شرایط اجتماعی سیاسی ایران و جهان در دوران منتهی به مشروطیت:

در این دوره علائم آشكاری از سه جریان اصلی در تاریخ ایران و طبعاً مرتبط با یكدیگر بتدریج صفحات تاریخ را آكنده ساخته است. از نظر اهمیت اگر اولین جریان این دوره را رشد نیروهای مردمی برای دستبابی به پاره‌ای از حقوقی كه آن زمان جزء تفكیك ناپذیر دستگاه سلطنت و شخص شاه به شمار می‌آمد، به حساب آوریم، چندن از طریق صواب به دور نیفتاده‌ایم. در این دورن در رابطه با تغیراتی كه در شئونات مختلف اجتماعی بوجود می‌آمد حركت بطنی اقشاری از ملت را داریم كه نیروی «محركه» آن بصورت عام به روحانیت اختصاص دارد.

دومین جریان، فساد و تلاشی داخلی نظرام سیاسی سنتی حاكم بر ایران بخصوص با تلقی رژیم قاجار را از حكمرانی و اعمال قوه از سوی این دودمان می‌باشد. حكومت قاجار همچون پلی گذشته ایران را به وضعیت امروزین متصل نموده بود. منظور از وضعیف نوین، ویژگیهای نوظهوری است كه در سطور بعد به آنها اشاره خواهد شد. اگر چه قاجار بخصوص سر دودمان این خاندان، توانست بنا به سیاق سابق، قدرت را قبضه نماید، ولی با پیش آمدنه تحولاتی در داخل وخارج از مرزها كه در مجموع غیر قابل اجتناب به شمار می‌آمدند و نیز بی لیاقتی و عدم كارآئی این خاندان، پایان دوران حكومت آنها با آغاز فرازی نو در تاریخ ایران عجین گردید.

سومین جریان، به تحولات و رویدادهای سطح  جهان اشاره دارد. اولین بار در تاریخ بشر، زمین برای زندگی كوچك و كوچكتر و زمینة فعالیتها و ارتباطات «تنگاتنگ» بیش و بشتر گردید. با پایان یافتن نبرد میان نیروهای كهنة حاكم بر غرب با قوای جدید، جریان به زیر سلطه رفتن شرق و تمامی جهان وارد مرحله تازه‌ای شد. بهتر آن است كهشرح بیشتر سه جریان فوق را از همین جریان سوم آغاز كنیم تا به اختصار دریابیم كه یكصد سال پیش در كدامین جای جهان ایستاده بودیم. درسمان ایامی كه آن محمدخان قاجار با سركوی مدعیان، كشوری با وسعت بیش از 3 میلیون كیلومتر مربع را برای برادرزادة خود فتح علیشاه با توصیه به «فقر و جهل» مردم به ارث نهاد، فرانسه باانقلاب. 1789 خود اروپا را در تلاطم میدید. دوران سلطنت فتح علیشاه مصادف با رهبری ناپلئون بر فرانسه و بخش وسیعی ار اروپا بود. سلطنت قاجار در حالی در ایران رشته كار با به دست گرفت كه در اروپا انقلاب فرانسه یعنی یكی از چند انقلاب تاریخی و جهانی قرون اخیر میرفت كه جلوه‌ای جدید به حال و آیندة اروپا و غرب بدهد. پایان سلطنت قاجار نیز مصادف با انقلاب جهان شمولی دیگر ولی این بار در همسایگی اش می‌باشد. انقلاب  1917 روسیه توری با اعلام  ورود تاریخ بشر به عصر سوسیالیسم به مثابة‌پیش درآمد كمونیسم و با ادعای ضربت با دنیای بورژوازی كه انقلاب فرانسه به بخش وسیعی از جهان آن را توسعه داده بود. هر دو انقلاب 1789 فرانسه و 1917 روسیة شوروی دست كم از جهت نظری مدعی خصوصیات ویژه‌ای بوده‌اند كه اهمیت فوق‌العاده تارخی برای دنیای جدید یافته‌اند. انقلاب فرانسه با سر منشاء قرار  دادن «آزادی» طرحی جدید و یا دست كم تعبیری نوین برای جهان رو به انجام پیچیدگی قرن 18 فرانسه افكند و انقلاب روسیه شوری «عدالت اجتماعی» را سرلوحةخواسته‌های خود بر شمرد و همانند انقلاب فرانسه جهان شمولی و پیروزی نهایی خود را در قبضه كردن یكسره قدرت در سطح جهان داشت.

- روحانیون:

روشنفكران و تجار بدون روحانیون و نقشی كه این گروه میتوانستتند ایفا نمایند. امیدی برای موفقیت نداشند. علمای روحانی بعنوان سومین گروه نخبگان مهمترین قشر نیز بودند. آنها میتوانستند با پیوند دادن اعتراضات پراكنده دو قشر دیگر با خروش توده‌ها، در موقع لزوم حرف نهائی را بزنند.باید در نظر داشت كه قاجار نتوانست لااقل به صورت ظاهر هم كه شده مانند صفویه با روحانیون ارتباط برقرار سازد و در اكثر مدت حكومت 150 ساله آنها چنین پیوندی به چشم نمی‌خورد.

وقوع جنگهای میان ایرانی و روسیه تزاری، و حضور برخی از روحانیون سرشناس چون سید محمد مجتهد در جبهه‌ها ، تا حدودی دولت در رابطة‌با روحانیون قرار دارد. جنگهای مذكور تحت عنوان جنگ كه با كفار و در حمایت از اموال و نوامیس مسلمین، هیجانات عمده‌ای را در مردم موجب شد.با این حال اگر گروهی از روحانیون را كه در ارتباط نزدیك به حكومت قرار د اشتند و عناوین امام جمعگی و شیخ الاسلامی را در اختیار داشتند كنار گذاریم قشر عظیم این گروه با وجود نفوذی كه در میان مردم داشتند بدور از حیطة مسؤولیتهای حكومتی بسر می‌بردند.

ب) دلایل ناكافی نهضت مشروطیت:

با پایان یافتن بررسی فشرده پیرامون مشروطه و جریانات منتج به آن لازم است كه به احتضار دلایل ناكفی این حركت را نیز اشارتی داشته باشیم:

ا- نهضت فاقد رهبری بود. درست است كهعمدة با تهییج و هدایت مردم بر عهده روحانیون و عملا بوده و در این راه دو قشر دیگر اینها را یاری می‌دادند ولی بایدتوجه داشته كه این هدایت از انسجام و وحدت برخوردار نبود. علمای نجف از نزدیك در جریان قضایا نبودند و بیشتر به صدور احكام نهائی و توجیه شرعی حركت انتقال داشتند. تعدد آنان در خارج از كشور سرعت و قاطعیت تصمیم‌گیری را مخدوش مینمود. در داخل كشور نیز رهبری بیشتر پیرامون طباطبائی بهبهانی و فضل‌الله نوری در آغاز مشروطه، جریان داشت. هیچ یك از اینان مرجع بزرگ محسوب نمی‌شدند، هر چند كه مجتهد بودند. بهبنهنی خخلوط و صداقت طباطبائی را نداشت و بیش از اینكه انقلابی باشد به ظائف دسته‌بندیهای قدرتی اشتغال داشت.

برچسب ها : درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی , تحقیق درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی , پروژه درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی , مقاله درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی , دانلود تحقیق درس های مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , د