بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری)

پایان نامه بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری)در 95 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری)

جلسه اول

مری و بیماری های آن

دستگاه گوارش (GI) از دهان شروع می شود كه مری بعد از آن قرار گرفته است. مری ارتباط دهنده دهان و معده است، كه معده اولین جای هضم غذا است. لذا كار آن انتقال غذا از دهان به معده است.

مری به 2طریق انجام وظیفه می كند 1- Passiv (غیرفعال) ¬ كه با استفاده از نیروی ثقل انجام می شود. 2- active (فعال) ¬ در شرایط غیرایستاده (مثل خوابیدن)- در بعضی از شرایط این وظیفه active مری بیشتر مشاهده می شود و آن در شرایط استفراغ است كه به هر صورت محتویات GI باید خارج شود و به بیرون هدایت گردد. لذا مری یك عضو passive نیست بلكه active است.

مری از محاذاتC7 شروع شده سپس از مریاستن خلفی عبور كرده و در محل هیاتوس دیافراگماتیك در محاذات T₁₀ وارد شكم شده و به معده وصل می شود. پس از لحاظ practical و عملكردی مری طولی حدودcm40 را اشغال كرده كه25cm آن فقط مربوط به مری است و15cm بقیه فاصله ای است كه از دندان ثنایا یا داخل دهان تا شروع مری است. نكته عملی این مطلب آن است كه زمانی كه می خواهیم برای مریض (Nace gastric tube) Ng Tube بگذاریم باید لوله را از دهان و مری عبور دهیم تا در معده قرار گیرد كه باید 2 سانتی متر پایین تر از انتهای مری قرار گیرد كه باید سر مریض را Hyper extent كنیم و سپس از دندان ثنایای تحتانی تا2cm زیر زائده زایفوئید فاصله را حساب كنیم این طولی است كه می توان Ng Tube مؤثر گذاشت. چنان چه این طول كوتاه تر از این باشد لوله داخل مری،‌و اگر بزرگتر باشد در قسمت های تحتانی تر معده كه محل ذخیره نیست قرار می گیرد در حالی كه هدف از NgT وصل كردن خارج معده به محل ذخیره معده است (ان شاء الله وقتی وارد بخش شدید این مطلب را بهتر درك خواهید كرد).

مری در طول مسیر خود در مجاورت با عناصر فوق العاده مهم قرار می گیرد. در جلوی آن نای قرار گرفته، مری در میانه های مسیر خود در محاذات قلب و دهلیز قلب، سپس بعد از عبور از دهلیز در كنار برونكوس چپ قرار می گیرد و سپس وارد شكم می شود. لذا كلیه مشكلاتی كه در این مسیر ایجاد می شود روی آناتومی مری تأثیر گذاشته. مثلاً بزرگی دهلیز یا قوس آئورت مری طبیعی بافتی مثل پوست دارد منتها لایه های سطحی دیگر شاخی نیست (non cornified squamous call) سطح مری توسط مخاط squamous پوشیده شده كه یك لایه ژرمیناتیو (زایا) در Base آن قرار می گیرد كه 15-10% كل ضخامت مخاط را تشكیل می دهد و به درون لایه non cornified نفوذ كرده و پیت ها را به وجود می آورد. به تدریج این سلول های زایا سلول های سطحی را به وجود می آورد و بافت مری را از صدمات ناشی از عبور غذا یا حرارت یا تغییرات ناگهانی PH حفظ می كند. لذا این لایه زایا به سرعت تكثیر پیدا كرده و هر 3 روز یكبار سلول های سطحی مری ریزش پیدا كرده و با سلول های جدید جایگزین می شود تا مری صدمه نبیند و به همین دلیل turn over بالای مری احتمالcancer هم وجود دارد. لذا هر عاملی كه این turn over را زیاد كند مثل غذاهای داغ و بعضی مواد سمی مثل قارچ ها بافت را مستعد concer می كند. در زیر لایه زایا lamina propia قرار گرفته كه شامل سلول های لنفوسیت و گاهاً ائوزینوفیل است. اما هرگز نوتروفیل در این لایه نیست و سیستم لنفاتیك هم در این لایه وجود ندارد لذا اگر concer در این بافت ایجاد شود و به زیر ناحیه L.P گسترش پیدا نكند (یعنی محدود به اپی تلیوم سطحی وL.P باشد) چون لنف در این ناحیه نیست به آن carcinoma insitue می‌گوییم. اما بعداً خواهید دید كه به لحاظ وضعیت آناتومیك و خصوصیات بافت مری c.i به ندرت دیده می شود.

مری به دلیل مجاورت با یكسری عناصر تشریحی مهم دو طرف آن توسط 2 اسنفگتر محافظت می شود:

1- (UES) upper esophageal sphenter 2- (LES) lower esophageal sphengter

همانطور كه دیدید كنار مری نای قرار گرفته لذا باید محتویاتی كه قرار است از دهان وارد مری شود به نای نریزد و از طرفی محتویات داخل معده و مری هم به داخل نای نریزد و منجر به آسپیراسیون شود ك این كار را این دو اسنفگتر انجام می دهند.

USE 1- inferior constricter muscle 2- cricopharyngeal muscle

UES در شرایط استراحت (وقتی غذا نمی خوریم) به صورت انقباضی هستند. لذا مری كه در وضعیت تغذیه به شكل استوانه نامنظم درمی آید در فاز استراحت این دو عضله منقبض شده و لذا دهانه فوقانی مری به شكل slit یا شكاف درمی آید.

بنابراین باعث می شود در شرایط fast محتویاتی كه از مری می آید به این سد بالا یا شكاف برخورد كند و به ریه سرازیر نشود و منجر به آسپیراسیون نگردد.

لایه های مری از داخل به خارج؛ مخاط¬ زیر مخاط¬ عضلات حلقوی(circular): ایجاد پریستالیسم- آنچه كه باعث پیش روی غذا در مری و رسیدن آن به معده- عضلات طولی (longitudinal): كوتاه شدن طول مری در حالت انقباض این عضلات و عبور غذا به معده.

سیستم عصبی مری: برای ایجاد حركات دودی مری كه از واگ هم شاخه چپ و هم راست آن در مری 2 شبكه عصبی را ایجاد می كند.

1- میانتریك: بین عضلات طولی و حلقوی مری 2- مایسنر یا زیرمخاطی

این سیستم عصب رسانی باعث انجام حركات دودری مری به صورت حلقوی و كوتاه و بلند شدن طول مری غذا بدون هیچ مشكلی در مری هدایت شود. همه شما وقتی غذا می‌خورید اگر این عملكرد آناتومیك و فیزیولوژیك به طور طبیعی اتفاق بیفتد بدون هیچ احساس ناراحتی باید غذا به پایین هدایت شود. این غذا خوردن بستگی به سرعت ندارد و با هر سرعتی می توانید غذا بخورید فقط باید خوب جویده شود تا در مری پایین برود. قطر مری در قسمت قداحی- خلقی¬ 20mm و در قسمت عرضی 4cm موقع خوردن غذا گشاد می شود تا محتویات خود را منتقل كند و تا زمانی كه این قطر مری (هم قدامی خلفی و هم قطر عرضی) به ¯13 میلی متر كوچك نشود شما هیچ احساسی در اشكال انتقال غذا نخواهید داشت كه به این حالت reserve الای مری می گویند. بنابراین به تدریج كه این مری كوچك می شود و قطر آن به 13mm می رسد شما به اشكال در انتقال غذا پی خواهید برد. این رزرو بالای مری و عدم اطلاع رسانی به ما در مواقع تنگی مری باعث می شود كانسر مری هیچ وقت در فاز insitue به ما مراجعه نكند. لذا كانسر فرصت پیدا می كند كه رشد كند تا قطر مری به حد critical خود یعنی 13mm برسد و آن وقت این تنگی را احساس كنیم.                                       

از نظر جنین شناسی مری foregut به وجود می آید، در كنار این f.g جوانه ریه وجود دارد كه ریه از آن به وجود می آید. لذا این مجاورت مری و ریه به خاطر منشأ مشترك جنینی آنهاست.

حضرت مهدی (عج) «به راستی كه علم ما بر اوضاع شما احاطه دارد و هیچ چیز از احوال شما بر ما پوشیده نیست».

فیزیولوژی مری:

اولین وظیفه ی مری در انتقال غذا این است كه محتویات دهان را به داخل خود انتقال دهد (در دهان غذا تحت تأثیر عملكرد اختیاری شما است و بعد از فرو بردن غذا دیگر از اختیار ما خارج است).

Deglu tation: مكانیسمی غذا بدون اینكه وارد نای شود از دهان به مری منتقل شود. این مكانیسم تحت كنترل مركز بلع بوده، مركز بلع در مغز قرار دارد و كلیه فرامین كه ناشی از حضور غذا در دهان است از طریق اعصاب زوج 7-9-10-12-5 به عنوان اعصاب آوران به مغز آمده و در ساقه مغز (مركز بلع) موارد الیته شده و در هم آمیخته می شود سپس این اطلاعات از طریق اعصاب و ابران (C₁₂,C₁₀,C₇,C₅,C₃,C₂,C₁) به ناحیه حلق و حنجره آمده و به آن دستور می دهد كه عمل Deglutation را شروع كند.

فرامین Deglutation باعث می شود دریچه نای توسط اپیگلوت بسته شود، سپس عضلات  inf.const و cricopharyngeal از حالت انقباض درآمده و این slit كه در بالای مری بود به شكل دایره یا بیضی نامنظم درآید، لذا از یك طرف راه ورود محتویات به ریه بسته شده و از طرف دیگر راه ورود آنها به مری باز می شود.

شرایطی كه باعث می شود فشار UES پایین نیفتد وslit- دایره یا بیضی گردد:

1- زمانی كه غذا می خوریم: حضور غذا در دهان ¬ ساقه مغز¬ باز شدن UES و بسته شدن نای توسط اپیكگلوت.

2- خواب عمیق

3- wet swallowing: شما به طور فیزیولوژیك هر دقیقه یكبار آب دهان خود را قورت می دهید كه باعث شل شدن UES می شود.

4- increase of distal luminal pressure: در استفراغ این حالت اتفاق می افتد مری كه تا به حال حركات آن به سمت پایین بوده در استفراغ به سمت بالا منتقل می شود و فشار UES را ¯می كند.

جلسه سوم گوارش

از جلسه قبل: رینگ تحتانی مری :‌در این بیماری لایه عضلانی حلقوی فوق العاده ضخیم می‌شود و خصوصیت برجسته این بیماری این است كه هر از گاهی دیس فاژی پیدا می‌كند. دیس فاژی به صورت (on and off)

: Gastric physiopathology stomach از forgut ایجاد می شود و قسمت بالای شكم را اشغال می كند بزرگترین عضو تو خالی بدن است كه در شرایط استراحت cc 200 مایع در خود دارد و با شروع تغذیه حجمی حدود 2200 در خود می تواند ایجاد كند.

دو انحنای كوچك و بزرگ دارد.

• از نظر طبقه بندی

- fondus

- كاردیا (زیرمری)

- Body (زیر كاردیا)

- انتروم (قسمت تحتانی معده)

- انتروم در انتها توسط دریچه پیلوروس محدود می‌شود.

• از نظر آناتومی مجاورت دارد با :

- Spleen

- پانكراس (در خلف)

- كولون ترانسورس (جلو)

- لوب چپ و قسمتی از لوب راست كبد

• از نظر عضلانی :

- عضله مایل

- عضله حلقوی

- عضله طولی

• فیزیولوژی معده :

- فیزیولوژی حركتی

- ترشحی (Secretory)

فیزیولوژی حركتی معده : از نظر حركتی در واقع معده دو ارگان است كه در یك ارگان تعبیه شده است.

الف – انتروم پیلوروس  عمل خربالگری و خرد كردن و آسیاب كردن – تا در رودة كوچك غذا جذب شود.

ب – كاردیا / فوندوس / بادی  محل ذخیره غذا در GI

• · : small intestinc سطحی حدود  200 ایجاد می كند. و تنها مواد غذایی را می تواند جذب كند كه < 1mm باشند.

 این كوچك كردن اندازه و قابل استفاده بودن مواد غذایی برای این سطح در روده كوچك وظیفه عملكردی فیزیولوژی معده در بعد حركتی است.

حضور 3 مادة مهم در فیزیولوژی حركتی معده نقش دارد :

- اسید معده

-  Free faty acid كه از چربیها ایجاد می شود.

- پریستالتیسم های قوی در معده

این 3 فاكتور مواد غذایی را كوچك می كند تا مناطق بعدی GI بتوانند از آن ها استفاده كنند.

در معده در شرایط فیزیولوژیك تغییرات  بسیار ناچیز است یعنی با  حجم از cc200 در شرایط استراحت به cc 2200 در شرایط feed فشار فقط mm/Hg 1 افزایش پیدا می‌كند.

مكانیسم : برای اینكه معده بتواند این كا را انجام دهد به تدریج كه مواد غذایی وارد معده می شوند و انباشته می شوند هنگامی كه فشار داخل معده از حد mm Hg 1 افزایش یافت از ناحیة فوندوس رفلكس فوندوانتریك شروع می شود و این حركات پریستالتیك قوی به سمت پیلور پیش می روند دریچة پیلور می تواند خود را از اندازه mm 1 تا mm 25 باز كند.

باید پریستالتیسم كه از ناحیه فوندوس به سمت پیلور می رود پیلور خود را منقبض می‌كند و اندازة خود را به mm 1 می‌رساند تا فقط اجازه دهد اجسامی كه به اندازه mm 1 كوچك شده اند عبور كنند تا روده بتواند استفاده كند و به این ترتیب فشار داخل معده از mm Hg 1 تجاوز نمی كند.

 جریان رودخانه ای : خروج مواد از طریق پیلور براساس جریان رودخانه ای است طبق این قانون اجسام با وزن مولكولی كوچك وسط قرار می گیرند و اجسام با وزن مولكولی بزرگتر در اطراف قرار می‌گیرند وقتی این مواد با پریستالتیسم به سمت پیلور هدایت می شوند اجسامی كه وزن مولكولی كم دارند در وسط جریان قرار دارند تا از پیلور عبور كنند. اما اجسام درشت تر كه در اطراف هستند به دیوارة اطراف پیلور برخورد می كنند و به داخل معده بازگشت داده می شود و دوباره كوچك می شوند.

تمام این فرآیندها از همان ابتدای شروع غذا خوردن در معده ایجاد می شود تا فشار داخل معده  پیدا نكند.

هر عاملی كه باعث شود این فشار داخل GI از حد mmHg 1  پیدا كند این جریانات از محدوده فیزیولوژی خارج می شود  پاتوفیزیولوژی  بیماری

1- اگر در مقابل جریان رودخانه ای غذا انسداد باشد مثل cancer معده  فشار داخل معده  پیدا می كند و فرد از وجود غذا در معده آگاهی پیدا می‌كند.

2- اگر التهاب در معده وجود داشته باشد و چیزهای معده بزرگ شوند به دلیل اشغال حجم توسط چین های بزرگ فشار داخل معده  و احساس آگاهی از معده پیدا می‌كنیم.

3- اگر Spleen یا كبد بزرگ شوند كه اجازه ندهند معده  حجم دهد تا cc 2200 مایع در خود جای دهد فشار داخل معده  و شكلی كه ایجاد می شود  syspepsia

شایع ترین تظاهر بیماریهای معده و دئودنم دیس پپسیا می باشد.

dyspepsia : هر گونه آگاهی از ناحیه سردل (اپی گاستر)

دیس پپسی با اشكال مختلف توسط مردم بیان می شود مثل :

احساس درد

احساس سوزش

چنگ زدن

ضعف سردل

ماهیت همه یكی است

2- فیزیولوژی ترشحی معده : اصلی ترین ماده ای كه معده توسط سلول پریتال (در فوندوس و بادی) ترشح می كند اسید است كه روزانه 60 امیلی اسمول اسید تولید می‌شود.

دو وظیفة اسید

حذف Ag (اولین سد در مقابل Ag  اسید)

هضم por ها (اصلی ترین مادة پروتئولیتیك بدن  اسید)

برچسب ها : بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , پایان نامه بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , مقاله بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , پروژه بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , تحقیق بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , دانلود پایان نامه بررسی بیماریهای دستگاه گوارش (مری) , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود مقاله , دانلود جزوه , دانلود تحقیق