نقش خلاقیت و نوآوری در پیشرفت دانش آموزان‌

انسان‌ها دارای قوّه خلاقیت هستند؛ برخی در یك زمینه دارای خلاقیت بیشتر و برخی در زمینه‌ای دیگر خلاقیت می‌تواند توسط معلمان در دانش‌آموزان شكوفا گشته و یا از بین برود

نقش خلاقیت و نوآوری در پیشرفت دانش آموزان‌

انسان‌ها دارای قوّه خلاقیت هستند؛ برخی در یك زمینه دارای خلاقیت بیشتر و برخی در زمینه‌ای دیگر. خلاقیت می‌تواند توسط معلمان در دانش‌آموزان شكوفا گشته و یا از بین برود. بنابراین باید محیط و فضای مساعدی برای رشد و پرورش قوّه خلاقیت دانش‌آموزان فراهم آورد.‌ 
مفهوم خلاقیت‌
خلاقیت و نوآوری محرك اصلی تمدن‌هاست. تلفن، اتومبیل، هواپیما، رادیو،‌ تلویزیون، رایانه، الكترونیك، قدرت اتمی و مسافرت‌های فضایی و خلق ادبیات و انواع هنرها و ... نقاط عطفی از اختراعات و اكتشافات و نمودی ارزشمند از تفكر و ذهن خلاق بشر است. 
بنابراین، برای پیشرفت در صنعت، اقتصاد، سیاست و همه علوم، نیازمند تفكری خلاق و نوآور هستیم؛ خلاقیتی كه در ضمیر همه ما نهفته و در نحوه زندگی ما تأثیر دارد. تحولات سریع عصر كنونی ما، نیازمند حل مسائل و مشكلات به گونه‌ای خلاق است.
هرچند علم، توسعه و پیشرفت نیاز اولیه بشر امروزی است، ولی باید دانست كه علم به خودی خود، ضامن حل بسیاری از مسائل و مشكلات آینده‌ای كه ما با آن‌ها مواجه خواهیم شد نیست، تنها نیروی فوق‌العاده و قدرتمند خلاقیت است كه می‌تواند مسائل و مشكلات را به طرز خارق‌العاده‌ای از سر راه بشر بردارد. روان‌شناسان در تعریف خلاقیت متفق‌القول نیستند و به خلاقیت از زوایای گوناگونی می‌نگرند؛ در گذشته محور بحث روان‌شناسان از خلاقیت بود. امروزه نیز اگرچه بسیاری از اندیشمندان به خلاقیت به عنوان یك فرایند می‌نگرند، اما تعریف آنان از خلاقیت، مبتنی بر ویژگی است.‌
شاید به جرات بتوان گفت كه جامع‌ترین تعریف خلاقیت توسط دانشمند آمریكایی عرضه شده است. او خلاقیت را با تفكر واگرا (دست یافتن به رهیافت‌های جدید برای مسائل) در مقابل تفكر همگرا(دست یافتن به پاسخ) مترادف دانسته است. افرادی كه تفكر واگرا دارند در فكر و عمل خود با دیگران متفاوتند و از عرف و عادت دور شده روش‌های خلاق و جدید را به كار می‌برند. برعكس كسانی كه از این خصوصیت برخوردار نیستند، تفكر همگرا دارند و در فكر و عمل خود از عرف و عادت پیروی می‌كنند. پس تفكر واگرا یعنی دور شدن از یك نقطه مشترك كه همان رسم و سنت و عرف اجتماع است و تفكر همگرا یعنی نزدیك شدن به آن نقطه.‌
امروزه ثابت شده است كه برخلاف باور بسیاری كه ابداع و خلاقیت را خصوصیت ذاتی بعضی افراد می‌دانند، این استعداد در نوع بشر به اندازه حافظه عمومیت دارد و می‌توان آن را با كاربرد اصول و فنون معین و ایجاد طرز تفكرهای جدید و ایجاد محیطی مناسب پرورش داد.‌
در چند دهه اخیر پژوهش‌های بسیاری در زمینه خلاقیت انجام شده است. پژوهش‌های انجام شده در زمینه آموزش خلاقیت، عموماً به این نتیجه رسیده است كه خلاقیت را هم می‌توان آموزش و هم پرورش داد. روشن است كه هر كسی ممكن است در زمینه‌ای خاص خلاقیت داشته باشد. از هر كسی در هر زمینه نمی‌توان انتظار خلاقیت و ابتكار داشت. باید این بسترها و علایق و زمینه‌ها را شناسایی كرده و زمینه رشد آن‌ها را فراهم نمود.‌

معلم و شیوه‌های پرورش تفكر اخلاق‌
تعلیم و تربیت به یك معنا عبارت است از رشد قوّه قضاوت صحیح در افراد. تقلید از دیگران یا پیروی از تمایلات و عادات، سبب ركود فكری و عجز فرد در برابر مسائل و مشكلات می شود. امروزه جامعه نیازمند افرادی است كه فكر و خرد را حاكم بر اعمال و افكار خویش قرار می‌دهند و مشكلات را به گونه ابتكاری از سر راه خود برمی‌دارند. اجمالاً وظایف یك معلم در تحقق این هدف بدین شرح است:‌
* دانش‌آموزان را به داشتن ایده‌های بكر و نو تشویق نماید؛ ایده‌هایی كه كم و بیش برای خود آن‌ها بكر است. ضمن پذیرش ایده‌های بكر، زمینه ابراز آن‌ها را فراهم كند. مثلاً، می‌توان از دانش‌آموزان خواست كه به جای ارائه گزارش ساده از یك كتاب، آن را شخصاً ارزیابی كرده و هر نظری كه درباره آن دارند بیان كنند و یا این كه فصلی از فصل‌های سال را توصیف كنند به طور كلی، نقاشی‌های آزاد، مقاله‌نویسی و نگارش داستان‌های كوتاه، زمینه ارائه ایده فرد و تفكر خلاق در دانش‌آموزان را بهتر فراهم می‌كند.‌
* مطالب درسی را به صورت مسأله و معما برای شاگردان طرح كند؛ مطالعه كتاب و یا گوش دادن به سخنان معلم و حفظ كردن حقایق علمی و تاریخی، رشد قوه ابتكار شاگردان را به دنبال ندارد. معلم به جای بیان مطالب درسی یا ذكر حقایق علمی، باید دانش‌آموزان را به طرح مسائل ترغیب كند.‌

برچسب ها : نقش خلاقیت و نوآوری در پیشرفت دانش آموزان‌ , نقش خلاقیت , نوآوری , پیشرفت دانش آموزان‌ , پروژه , پژوهش , پایان نامه , جزوه , مقاله , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود پایان نامه , دانلود جزوه , دانلود مقاله